Việc bóc tách dưới cơ bám da cổ có thể dẫn đến tổn thương thần kinh nhánh vận động.

Lý do là khi nhánh bờ hàm dưới nằm dưới lớp mạc sâu, nhánh cổ lại nằm nông trong mặt phẳng dưới SMAS.

Vùng nguy hiểm của nhánh cổ nằm ở phần chuyển tiếp giữa khoang mỡ giữa và khoang mỡ hàm dưới, gần dây chằng caudal cơ cắn ngăn cách các khoang này.

Những điểm chính

• Dọc theo bờ hàm dưới tiếp giáp với vùng đuôi của dây chằng cơ cắn, vùng góc hàm là vị trí có nguy cơ lớn nhất chấn thương nhánh cổ.
• Đảm bảo phẫu tích trên bề mặt của cơ bám da cổ khi phẫu thuật từ vùng má xuống cổ.

Vùng nguy hiểm có thể gây tổn thương thần kinh 

Nhánh cổ

Phần dưới của cơ cắn đánh dấu vùng nguy hiểm so khả năng tổn thương thần kinh nhánh cổ. Cơ sở giải phẫu học cho điều này là các dây chằng cơ cắn phía dưới có xu hương liên kết chặt chẽ da và cơ bám da cổ với cân cơ sâu bên dưới và cơ cắn ở vùng này, tiếp giáp với bờ hàm dưới.

Nhánh cổ có nguy cơ bị tổn thương thần kinh cao nhất ở những bệnh nhân gầy, có ít mỡ dưới da.

• Vùng nguy hiểm được xác định bởi các dây chằng dưới cơ cắn khi phẫu tích từ má dưới về phía cổ dọc theo bờ hàm dưới. Có thể khó xác định mặt phẳng phẫu thuật do mật độ của các dây chằng ở vị trí này.
• Bạn có thể xác định được vùng “vùng nguy hiểm” bày trên xương hàm của chính mình. Cắn chặt răng và đặt ngón tay trỏ của bạn dọc theo phía dưới bờ trước cơ cắn. Nâng da dọc theo bờ trước và khi bạn véo phần da phía dưới bờ hàm dưới, hãy để da được cố định và ít di động hơn nhiều so với vùng má. Điều này cho thấy sự liên kết của các sợi dây chằng cơ cắn ở xa nhất có thể gây khó khăn cho việc bóc tách dưới da và cơ bám da cổ.
• Nhánh cổ thường đi vào mặt dưới cơ bám da cổ tại vị trí này ở nhiều bệnh nhân, vì vậy nếu phẫu tích qua cơ bám da cổ ở “vùng này” có khả năng bị tổn thương nhánh cổ.

Nhánh bờ hàm dưới được bảo vệ  do liên kết với xương hàm dưới và cơ cắn bởi lớp cân mạc sâu ở vị trí này.

Về phục hồi dây thần kinh, dây thần kinh hàm dưới chiếm ưu thế đối với chức năng hạ môi dưới, do đó thường hồi phục hoàn toàn từ 4-8 tuần sau chấn thương.

Nhánh cổ cũng có thể vị thương khi thực hiện nâng vạt SMAS hoặc phẫu thuật qua cơ bám da cổ. Bóc tách cẩn thận SMAS là chia khóa cho sự an toàn. Khi vạt SMAS được nâng lên phía trước, cần xác định chính xác các nhánh thần kinh cổ, tiếp theo là bóc tách bằng dụng cụ đầu tù ở lớp mô lỏng lẻo trước tuyến mang tai và SCM để tránh tổn thương thần kinh.

Nhánh bờ hàm dưới.

Nhánh bờ nằm sâu nên không thường xuyên bị tổn thương khi bóc tác dưới da hoặc dưới SMAS. Trong phẫu thuật dưới da hoặc dưới SMAS, miễn là cân mạc sâu không bị xâm phạm, tổn thương nhánh bờ sẽ được ngăn ngừa.

Về mặt an toàn trong các kỹ thuật phẫu thuật dưới SMAS/ hoặc qua cơ bám da cổ, sau khi SMAS được giải phóng khỏi các dây chằng dọc theo đuôi của tuyến mang tai và bờ trước của SCM, đi vào lớp mô liên kết lỏng lẻo phía trước giữa mạc nông và mạc sâu.

Phía trước đuôi tuyến mang tai, phần mỡ dưới SMAS nằm dưới câm mạc sâu và dễ dàng xác định được vị trí của nhánh bờ hàm dưới. 

Ở hầu hết các bệnh nhân, nhánh hàm dưới không rõ ràng khi bóc tách dưới SMAS, vì nó vẫn được bao phủ bởi lớp mỡ dưới SMAS này. Chìa khóa để ngăn ngừa chấn thương thần kinh là KHÔNG xâm phạm vào cân mạc sâu trong quá trình phẫu thuật.

Sau khi xác định được lớp mô liên kết lỏng lẻo trước tuyến mang tai và SCM, việc bóc tách nhẹ nhàng giữa cân mạc nông và sâu sẽ bảo vệ cả các nhánh hàm dưới và nhánh cổ đồng thời cho phép giải phóng toàn bộ các SMAS/cơ bám cổ.

Tổng kết về tổn thương thần kinh

Cũng như các nhánh thần kinh mặt khác, xác định chính xác mặt phẳng bóc tách và hiểu được mối liên hệ của nó với dây thần kinh mặt là chìa khóa để tránh tổn thương thần kinh vận động. Sau khi ra khỏi tuyến mang tai, các nhánh cổ nằm giữa cân mạc nông và sâu, ngay dưới cơ bám da cổ nên thường bị thương trong các thủ thuật căng da mặt. Tránh bóc tách dưới cơ bám da cổ trong quá trình phẫu thuật.

Sau khi những nhánh này đi dưới cơ bám da cổ, chúng di chuyển trong niêm mạc. Do đó phẫu tích phía trước cơ cũng có thể gây ra tình trạng yếu môi dưới tạm thời. Điều này thường xảy ra nhất trong quá trình bóc tách và loại bỏ mỡ vùng cổ. May mắn thay, nhánh hàm dưới thường chiếm ưu thế nên điều này thường không hay xảy ra. Khi hút mỡ cổ, xác định mặt trên cơ bám da cổ và giữa nguyên cân mạc bên trên cơ này là chìa khóa đẻ đảm bảo an toàn.

Tham khảo sách y học

Liên hệ tư vấn phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình

* Số điện thoại: 0911413443/ 0967588668
* Facebook bác sĩ: Bác sĩ Hồ Cao Vũ/ Dr Hồ Cao Vũ
* Xem video thực tế tại: ĐÂY
* Hình ảnh thực tế ca phẫu thuật tại: https://tuvanthammytaohinh.vn/hinh-anh/

Bác sĩ Hồ Cao Vũ đã có hơn 20 năm chuyên bệnh lí lành tính và ung thư vú tại bệnh viện Chợ Rẫy, hơn 10 năm trong lĩnh vực thẩm mỹ và tạo hình sử dụng bằng dao Harmonic, dao Ligasure. Bs Vũ còn chuyên sửa các ca ngực hư, ngực lệch, ngực lộ túi, vỡ túi, bao xơ cấp độ 1 đến 4, tháo túi ngực… đã trải qua khóa đào tạo trực tiếp tại MD Aderson Cancer Center Hospital, Houston, Texas, USA tại Khoa phẫu thuật tạo hình Giáo sư David Chang là người hướng dẫn trực tiếp. Theo thông tin từ chính hãng Johnson & Johnson: “ThS. Bs. Hồ Cao Vũ là người đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam hiện nay sử dụng Harmonic Scalpel trong phẫu thuật nâng ngực