Trước khi cắt mí mắt bị sụp, bác sĩ sẽ đánh giá mí mắt, kiểm tra cả nếp nhăn trên trán, chiều cao của hai chân mày và sự hiện diện của nếp mí.
Nếu có nếp mí thì tiếp đến phải kiểm tra xem có một hay nhiều nếp mí. Đôi khi, tình trạng sụp mí bị che đi bởi da thừa và túi mỡ nhô ra ở mí mắt. Sau khi cắt mí trên thì vấn đề mới lộ rõ và được phát hiện. Hơn nữa, ở những người chỉ bị sụp mí ở một bên thì mí mắt ở bên mắt còn lại thường bị lật do luật bù trừ hay còn gọi là quy luật Hering. Vì thế, phải thăm khám cẩn thận trước phẫu thuật để phát hiện những vấn đề ẩn và từ đó giảm khả năng phải phẫu thuật lại.
Các cấu trúc giải phẫu của mí mắt người Châu Á một mí (vách hốc mắt dưới cơ nâng mi hợp nhất ở vị trí thấp với túi mỡ giữa treo bên trên sụn mi, sự phình lên hơn mức bình thường của mỡ dưới da và mỡ trước sụn mi hay cân cơ nâng mi đi vào da mí mắt trên ở vị trí thấp hơn bình thường) đều gây cản trở đến sự mở mắt và đều được coi là một dạng sụp mí. Bằng cách loại bỏ đi những yếu tố gây trở ngại này thay vì phẫu thuật cơ nâng mi, quy trình phẫu thuật sẽ cho ra kết quả với tính thẩm mỹ cao hơn đối với những trường hợp mắt bụp, nhỏ và sụp mí.
Khai thác bệnh sử và thăm khám
Trong những trường hợp sụp mí một bên nghiêm trọng, một chân mày bên bị sụp có thể nằm cao hơn so với bên còn lại và nếp nhăn ở bên đó cũng hằn sâu hơn. Ngoài bệnh sử và tuổi tác của khách hàng thì dấu lid lag (mí trên dịch chuyển chậm, không theo kịp sự chuyển động của nhãn cầu) cũng là một yếu tố quan trọng giúp xác định sụp mí do cân cơ (aponeurotic ptosis) hay sụp mí bẩm sinh (congenital ptosis). Nếu khi nhìn xuống mà một bên mí mắt lớn hơn bên còn lại hoặc nếu khi nhìn lên mà tròng đen gần như ẩn hoàn toàn đằng sau mí mắt trên thì khả năng là sụp mí bẩm sinh với chức năng cơ nâng mi bị suy yếu. Nguyên nhân của hiện tượng này là cơ nâng mi không có khả năng chùng lại do loạn sản và thoái hóa mô xơ mỡ. Mặt khác, những người bị sụp mí do cân cơ thường có hốc mắt trũng do sự co lại của túi mỡ giữa.
Vì mắt người Châu Á có nếp rẻ quạt ở khóe mắt nên có thể tiến hành đồng thời phương pháp mở góc mắt trong quá trình phẫu thuật sụp mí. Trước khi phẫu thuật cần chụp ảnh để so sánh, đánh giá bởi khách hàng thường không thể nhớ được chính xác các đặc điểm trước khi chỉnh sửa của mình. Bằng cách so sánh ảnh chụp trước và sau khi phẫu thuật, kết quả phẫu thuật có thể được đánh giá và phân tích. Trong trường hợp khách hàng không hài lòng thì có thể xem lại ảnh; nếu đúng là lỗi do quá trình phẫu thuật thẩm mỹ thì cân nhắc sửa lại để có kết quả tối ưu. Chụp ảnh khi khách hàng nhìn thẳng, nhìn lên và nhìn xuống. Bên cạnh đó, cũng cần chụp cả ảnh góc nghiêng để ghi lại tình trạng của lông mi. Nếu như có vấn đề hoặc phát hiện điểm đặc biệt về giải phẫu trong ca phẫu thuật thì bác sĩ cũng có thể chụp ảnh lại. Để đánh giá sự thay đổi của từng giai đoạn thì tiếp tục chụp ảnh ở mốc 1 tuần, 1 tháng và 3 tháng sau phẫu thuật.
Chẩn đoán sụp mí trước khi cắt mí mắt bị sụp
Đo chỉ số MRD và chức năng cơ nâng mi là bước quan trọng để chẩn đoán chính xác tình trạng sụp mí. Chỉ số MRD1 cần được đo khi mắt nhìn thẳng, thả lỏng cơ trán và cơ vòng mi. Để có thể kiểm tra chính xác thì bác sĩ dùng đèn chiếu ngang tầm mắt khách hàng. Chỉ số MRD1 là khoảng cách tính từ điểm phản xạ ánh sáng trên đồng từ đến bờ mi trên.
Nếu da thừa xệ xuống và che đi bờ mi thì bác sĩ cần nhẹ nhàng kéo da lên và đo từ bờ mi. Chỉ số MRD2 là khoảng cách tính từ điểm phản xạ ánh sáng trên đồng từ đến bờ mi dưới và phụ thuộc vào vị trí của mí mắt dưới. Tổng của hai chỉ số này là chiều cao của khe mi mắt (interpalpebral fissure).
Chức năng cơ nâng mi được xác định bằng cách đo khoảng cách mà bờ mi di chuyển từ khi nhìn xuống đến khi nhìn lên. Khoảng cách này thường là khoảng 15mm. Chức năng cơ nâng mi được đánh giá là ở mức kém khi khoảng cách này dưới 4mm, ở mức trung bình khi khoảng cách trong khoảng từ 5 – 10mm và ở mức tốt khi bờ mi di chuyển trên 10mm. Khi tiến hành đánh giá, nên dùng tay giữ cố định trán để tránh cơ trán tham gia vào quá trình cử động của mi mắt. Bằng cách sử dụng thước đo được gắn ở sinh hiển vi khám mắt, các chỉ số MRD1, chiều cao khe mi mắt, chức năng cơ nâng mi và dấu lid lag sẽ được xác định và ghi lại một cách chính xác.
Nguyên nhân của dạng sụp mí phổ biến nhất – sụp mí do cân cơ – là do cân cơ nâng mi bị kéo giãn và rách. Vấn đề này thường xảy ra ở những người thường xuyên dụi mắt do viêm da atopy hoặc đeo kính áp tròng trong thời gian dài và do những thay đổi do lão hóa. Ngoài ra, tình trạng tương tự còn có thể xảy ra sau khi phẫu thuật mắt, tổn thương hoặc sưng. Các đặc điểm lâm sàng của sụp mí do cân cơ gồm có:
- Chân mày ở bên mắt bị sụp mi cao hơn bên còn lại
- Hốc mắt sâu
- Nếp mí cao hoặc nhiều nếp gấp trên mí mắt
- Xệ mí
- Chức năng cơ nâng mi tốt
Chiều cao của nếp mí được tính bằng khoảng cách từ bờ mi đến nếp mí (được tạo ra bởi sự liên kết giữa cân cơ nâng mi với mô dưới da). Chiều cao này có sự khác nhau theo chủng tộc và giới tính. Chiều cao nếp mí thường tăng lên trong những trường hợp sụp mi do rách cân cơ nâng mi. Nhìn chung, chức năng cơ nâng mi ở những người bị sụp mí do cân cơ thường vẫn ở mức tốt. Tuy nhiên, nếu cân cơ nâng mi tách rời hoàn toàn khỏi sụn mi thì chức năng của cơ này sẽ bị suy yếu, đặc biệt là ở người cao tuổi đã từng phẫu thuật thẩm mỹ mắt nhiều lần.
Sụp mi do cân cơ đa phần xảy ra do quá trình lão hóa và thường được phát hiện ở những người lớn tuổi. Mặt khác, sụp mi bẩm sinh lại thường phổ biến nhất ở trẻ nhỏ. Khác với sụp mi do cân cơ, những người bị sụp mi bẩm sinh có chức năng cơ nâng mi kém và lid lag khi nhìn xuống do cơ nâng mi bị mất sự đàn hồi. Trong một trường hợp, khách hàng còn bị chứng hở mi (mắt không thể nhắm kín). Những người bị sụp mí bẩm sinh còn thường có tiền sử bị chứng loạn dưỡng cơ vân. Nhiều người dù bị sụp mí bẩm sinh nhưng phải đến tuổi trưởng thành mới được phát hiện.
Sụp mí do đeo kính áp tròng
Việc đeo kính áp tròng trong suốt một thời gian dài cũng là một nguyên nhân gây sụp mi mắc phải (acquired ptosis), có nghĩa là không phải sụp mi bẩm sinh. Các đặc điểm lâm sàng của sụp mi do đeo kính áp tròng cũng giống với sụp mi do các nguyên nhân khác. Nguyên nhân gây sụp mí khi đeo kính áp tròng có thể là do phản ứng dị ứng với dung dịch bảo quản kính, kích ứng kết mạc sụn mi do rìa của kính áp tròng hoặc tổn thương cân cơ nâng mi khi đặt kính vào trong mắt. Việc đeo kính áp tròng cứng còn có thể gây xơ cơ Muller và dẫn đến sụp mí.
Trong đa số các trường hợp sụp mi do kính áp tròng gây nên thì cân cơ nâng mi sẽ được liên kết với sụn mi vì quy trình phẫu thuật thường được thực hiện ở người trẻ tuổi hoặc trong độ tuổi trung niên. Đối với những trường hợp chỉ bị sụp mí tạm thời thì có thể điều trị bằng cách ngừng sử dụng kính áp tròng và dùng thuốc nhỏ mắt kháng viêm để giảm tình trạng sưng kết mạc. Mặc dù rách cân cơ nâng mi là nguyên nhân phổ biến hơn trong những trường hợp sụp mi do đeo kính áp tròng nhưng đôi khi còn có thể là do cân cơ nâng mi bị khiếm khuyết hoặc tách khỏi sụn mi.
Kiểm tra bằng Phenylephrine
Bác sĩ R.K Dortzbach đã phát hiện ra rằng có thể dùng Phenylephrine để dự đoán trí của mí mắt sau khi phẫu thuật cắt cơ Muller đối với những trường hợp bị sụp mí nhẹ và chức năng cơ nâng mi vẫn còn tốt. Cách thực hiện là nhỏ một giọt Phenylephrine 10% hoặc 2.5%, nếu mí mắt trở về vị trí bình thường thì có thể tiến hành cắt cơ Muller. Phương pháp này phù hợp với những người chỉ cần phẫu thuật ở một mắt và không muốn phải cắt da hoặc không muốn bị sẹo.
