Có hiểu biết vững chắc về giải phẫu mũi, thẩm quyền của bác sĩ phẫu thuật tạo hình mũi là phải có khả năng đánh giá thiếu hụt thẩm mỹ ở mũi hoặc bất thường của mũi và đưa ra giải pháp phẫu thuật phù hợp với mong muốn hợp lý của từng bệnh nhân.
Các phương thức cung cấp máu trong phẫu thuật tạo hình mũi
Cung cấp máu bên ngoài
Việc cung cấp máu chính cho bên ngoài của mũi được cung cấp bởi động mạch mặt bắt nguồn từ động mạch cảnh ngoài. Tuy nhiên, động mạch cảnh trong cũng có đóng góp vào việc cung cấp máu cho mũi ngoài ngoài.
Động mạch cảnh ngoài
Động mạch môi trên
Động mạch mặt bắt nguồn từ động mạch cảnh ngoài và tận hết ở động mạch môi trên. Động mạch trụ mũi là một nhánh của động mạch môi trên và cung cấp máu cho lỗ mũi ngoài, nền trụ mũi và phần đuôi của vách ngăn mũi.
Động mạch mũi ngoài
Động mạch góc là nhánh cuối của động mạch mặt và cung cấp máu cho hầu hết các phần bên ngoài của mũi. Nhánh mũi ngoài bắt nguồn từ động mạch góc và cung cấp cho đuôi mũi ngoài và đầu mũi. Các động mạch mũi ngoài thông nối giải phẫu với các động mạch cùng tên bên đối diện ở trên đường giữa
Động mạch cảnh trong
- Nhánh sống mũi của động mạch mắt
Động mạch mắt bắt nguồn từ động mạch cảnh trong và nhánh mũi của động mạch mắt chui qua vách ngăn ổ mắt trên và chạy đến dây chằng góc mắt trong. Động mạch đi xuống thành bên của mũi và thông nổi giải phẫu với động mạch mũi ngoài.
- Nhánh mũi ngoài của động mạch xoang sàng trước
Nhánh mũi ngoài của động mạch sàng trước xuất hiện ở phần giữa của sống mũi nằm giữa xương mũi và sụn mũi bên và cung cấp máu đến đầu mũi.
Các động mạch chính, tĩnh mạch và bạch huyết chạy trong hoặc trên SMAS ở mũi. Như vậy, hầu hết kỹ thuật bóc tách khi phẫu thuật tạo hình mũi nên thực hiện ở mặt phẳng sâu lớp SMAS.
Để giảm nguy cơ giảm cung cấp máu sau phẫu thuật, bác sĩ phẫu thuật tạo hình mũi phải có sự hiểu biết thấu đáo về việc cung cấp máu cho đầu mũi. Đầu mũi được cung cấp bởi các mạch máu sau:
- Nhánh trụ mũi của động mạch môi trên
- Nhánh mũi ngoài của động mạch góc
- Nhánh sống mũi của động mạch mắt
- Nhánh mũi ngoài của động mạch sàng trước
Đường rạch da trong phẫu thuật mổ mũi hở thì nhất thiết phải có sự hy sinh nhánh động mạch trụ mũi của động mạch môi trên. Để giảm thiểu nguy cơ suy giảm lưu lượng máu đến đầu mũi và trụ mũi, phải tuân thủ 2 cảnh báo sau đây:
Đầu tiên, phải bảo vệ động mạch mũi trong quá trình bóc tách mô và cầm máu. Trong đường mổ của Weir, vết mổ không nên mở rộng quá nhiều theo hướng đuôi mũi, vì điều này có thể làm tổn thương động mạch mũi ngoài.
Thứ hai, không nên thực hiện băng ép quá chặt sau phẫu thuật, vì băng ép quá nhiều vào nhánh sống mũi phía trên đầu mũi có thể hạn chế lưu lượng máu cung cấp đến đầu mũi.
Cung cấp máu bên trong
Tổ chức mũi bên trong nhận phần lớn lượng máu cung cấp từ động mạch khẩu cái xuống và động mạch chân bướm-khẩu cái.
Cung cấp máu cho thành bên trong của mũi
- Nhánh mũi ngoài sau của động mạch bướm-khẩu cái (chính)
- Một phần được cung cấp bởi các nhánh mũi ngoài của động mạch sàng trước và động mạch sàng sau
Cung cấp máu cho vách ngăn mũi
- Phần đuôi của vách ngăn: Là đám rối mạch Kiecraftbach Ham (đám rối của động mạch sàng trước, động mạch bướm-khẩu cái và nhánh cuối của động mạch môi trên)
- Vách sau:
(a) Nhánh vách ngăn sau của động mạch bướm-khẩu cái
(b) Nhánh của động mạch sàng sau
Tĩnh mạch
Tĩnh mạch chạy tùy hành cùng với các động mạch, và các tĩnh mạch có cùng tên với các động mạch tương ứng của chúng.
Dây thần kinh cảm giác trong phẫu thuật tạo hình mũi
Chi phối thần kinh đến mũi đến từ các nhánh của thần kinh hàm trên và nhánh mắt của dây thần kinh sinh ba.
Cung cấp thần kinh cảm giác bên ngoài mũi
- Cả dây thần kinh trên ổ mắt và dây thần kinh trên ròng rọc là các nhánh của dây thần kinh mắt. Đây là những dây thần kinh chịu trách nhiệm cho cảm giác ở vùng gốc mũi và đuôi mũi.
- Nhánh mũi ngoài của dây thần kinh sàng trước thì phân bố cảm giác vào vòm mũi, đầu mũi và trụ mũi trên.
Nhánh mũi ngoài của dây thần kinh sàng trước xuất phát từ giữa phần đuôi của xương mũi và sụn mũi bên. Để giảm thiểu nguy cơ tê đầu mũi sau phẫu thuật, phải bảo vệ các dây thần kinh này trong quá trình bóc tách.
- Nhánh môi của thần kinh dưới ổ mắt cung cấp cảm giác cho đáy mũi, trụ mũi dưới và cánh mũi.
Cung cấp thần kinh cảm giác bên trong
Hầu hết các cảm giác ở bên trong của mũi được chi phối cảm giác bởi dây thần kinh có nguồn gốc từ hạch chân bướm-khẩu cái nằm phía sau đầu sau của lồi củ giữa. Phần trước nhỏ của thành bên và vách ngăn trước, được chi phối bởi nhánh bên trong của dây thần kinh sàng trước. Hầu hết các vách ngăn mũi được phân bố bởi nhánh mũi-khẩu cái của hạch chân bướm khẩu cái.
Khung mũi ngoài trong phẫu thuật tạo hình mũi
1/3 trên của khung mũi ngoài cấu tạo từ vòm xương mũi và 2/3 dưới thì cấu tạo từ vòm sụn.
Vòm xương trong phẫu thuật tạo hình mũi
Vòm xương mũi bao gồm một cặp xương mũi và mỏm trán của xương hàm trên. Vòm xương hẹp nhất ở vùng giữa 2 góc mắt trong. Hai xương mũi gặp nhau ở đường giữa. Phần đầu của xương dày hơn phần đuôi. Những người có xương mũi dài. Thông thường xương mũi có xu hướng ngắn hơn ở bệnh nhân người châu Á so với bệnh nhân người châu Âu.
Xương mũi tham gia với mỏm mũi của đầu xương trán, tham gia với mỏm trán của xương hàm trên ngoài, và tham gia với mảnh thẳng đứng của sàng sau. Mõm trán xương hàm trên thì dày hơn rất nhiều so với xương mũi. Do đó, phẫu thuật cắt phía ngoài xương mũi nên kết hợp một phần mỏm trán của xương hàm trên, giúp giảm chiều rộng xương mũi trong khi giảm thiểu nguy cơ biến dạng thứ phát.
Cùng với xương lệ, phần sau mỏm trán của xương hàm trên tạo thành rãnh lệ trong đó là túi lệ. Trong vùng túi lệ, phải cẩn thận để không làm tổn thương túi lệ.
Khẩu độ tháp mũi
Khẩu độ tháp mũi là lỗ mở hình quả lê được bao quanh bởi bờ xương mũi, bờ đuôi mỏng của mỏm trán xương hàm trên và sống mũi.
Vùng keystone trong phẫu thuật tạo hình mũi
Dưới đường giữa của xương mũi hợp nhất với cạnh trên của mảnh thẳng đứng của xương sàng (vách ngăn xương). Vùng Keystone là nơi hợp lưu của vách ngăn sụn mũi, mảnh thẳng đứng của xương sàng và xương mũi.
Bờ trên của sụn mũi bên không tiếp xúc trực tiếp từ đầu đến cuối với bờ đuôi của xương mũi; thay vì phần đầu của sụn mũi bên bị chồng chéo bởi xương mũi. Kích thước chồng chéo có thể thay đổi và dao động trong 2->11 mm và người châu Á có sự chồng chéo ít hơn nhiều so với người châu Âu.
Điểm gặp nhau của vách ngăn sụn và vách ngăn xương là ở phần đầu nhiều hơn sơ bờ của sụn mũi bên. Nói cách khác, phần mũi là phần đuôi nhiều hơn phần đầu của phần sụn mũi bên, phần đuôi này nhiều hơn phần tiếp giáp của vách ngăn sụn.
Vùng keystone là một vùng cực kỳ quan trọng vì sự mất ổn định của vùng này trong phẫu thuật xâm lấn vách ngăn hoặc chỉnh mũi gồ có thể dẫn đến biến dạng mũi hình yên ngựa.
Tham khảo sách y học
Liên hệ tư vấn phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình
* Số điện thoại: 0911413443/ 0967588668
* Facebook bác sĩ: Hồ Cao Vũ
* Xem video thực tế tại: ĐÂY
* Hình ảnh thực tế ca phẫu thuật tại: https://tuvanthammytaohinh.vn/hinh-anh/
Bác sĩ Hồ Cao Vũ đã có hơn 20 năm chuyên bệnh lí lành tính và ung thư vú tại bệnh viện Chợ Rẫy, hơn 10 năm trong lĩnh vực thẩm mỹ và tạo hình sử dụng bằng dao Harmonic, dao Ligasure. Bs Vũ còn chuyên sửa các ca ngực hư, ngực lệch, ngực lộ túi, vỡ túi, bao xơ cấp độ 1 đến 4, tháo túi ngực… đã trải qua khóa đào tạo trực tiếp tại MD Aderson Cancer Center Hospital, Houston, Texas, USA tại Khoa phẫu thuật tạo hình Giáo sư David Chang là người hướng dẫn trực tiếp. Theo thông tin từ chính hãng Johnson & Johnson: “ThS. Bs. Hồ Cao Vũ là người đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam hiện nay sử dụng Harmonic Scalpel trong phẫu thuật nâng ngực.
